İnsanı kısıtlayan en tehlikeli şeylerden birisi başkalarına dâir beslediği kötü duygulardır. Akıllı birisi kin, nefret gibi duyguların hamallığını yapmaz. Bunlar bir ateştir ki, insanı içten içe bitirir.
İnsanlardan intikam almaya çalışmak, onların dedikosudunu yapmak, bir insanın kötülüğünü istemek kavgalı olunan bir komşunun evine bakıyor diye pencereyi tuğlayla kapatmak gibidir. Olumsuz duyguları ısrarla içinde taşıyanlar bu dünyayı kendilerine zindan edenlerdir.
Bir insandan hoşlanmayabilirsiniz. Ona gıcık kapabilirsiniz. Buna hakkınız var. Fakat o kişinin yaratılışta bir konumu, görevi vardır. Bir romanda "Sevilmeyen yaratılmazdı!" diye bir söz okumuştum. Bizim hoşlanmamamız, bir kişiye gıcık kapmamız onun değersiz olduğu anlamına gelmez. Herkes en azından bir konuda iyidir. Meşrepler çatışmış, yanlış anlaşılma olmuştur belki. Yahut o kişi hayatı bizim hiç görmek istemediğimiz bir yerden görüyordur. Olabilir. Biz sütten çıkmış ak kaşık değiliz. Herkes ne olduğunu az çok bilir.
Bu hayatta affetmeye daima hazır olmak gerekir. İnsanları sürekli yargılayarak yaşayanlar huzurlu olamazlar.
Eskiler hoşlanmadıkları veya aralarının açık olduğu kişilerden söz açıldığı zaman onun kişiliğinin iyi bir yönünden söz ederlermiş bazen. Dünyada böyle kimselerin de yaşadığını bilmek gerekir. Dünya sadece dedikodu kazanını kaynatanlardan ibaret değil yani.
Şimdi bunları yazanın kimseyle bir derdi olduğu sanılmasın. Herkes bir şekilde bir çatışma hâline düşebiliyor. Benim meşrebim bir meseleyi ileriye taşımaya müsait değil. İnsanlar hakkında olumsuz duygular beslemekten hiç hoşlanmıyorum. Dünya okulunda her gün yeni bir şeyler öğrenen bir öğrenciyim. Benden hoşlanmayanlardan, benim çilem hâline gelmiş kimselerden öğrendiğim çok şeyler vardır. Hepsinin iyiliğini dilerim. Ben Yûnus Emre gibi düşünüyorum:
Her kim bana düşmansa
Hak Tanrı yâr olsun ona
Her nereye varır ise
Bağ ve bahar olsun ona
Bana zehir sunan kişi
Bal ve şeker olsun aşı
Gelsin kolay cümle işi
Eli erer olsun ona
Önümce kuyu kazanı
Hak tahtına ağdırsın onu
Ardımdan taşlar atanı
Güller saçılsın ona
Acı dirliğimi isteyen
Tatlı dirilsin dünyada
Kim ölmemi ister ise
Bin yıl ömür versin ona
(...)
Miskin Yûnus'un dünyada
Güldüğünü işitmeyin
Ağladığımı isteyene
Gözüm pınar olsun ona
Sözü bağlamak istediğim yer, insanın her türden olumsuz duygulardan mümkün olduğu kadar arınması gerektiğidir. Çünkü insanın en büyük yükü olumsuz duygulardır. Affetmek yükü atmak demektir.
(Not: Yûnus'un şiirinde hafif bir sadeleştirme yapılmıştır.)
Yasin Şen