Anasayfa
  • Gündem
  • Asayiş
  • Siyaset
  • Spor
  • Sağlık
  • Ekonomi
  • Türkiye
  • Magazin
  • Dünya Bölge Eğitim Sanat Alışveriş Vefatlarımız
  • Ara
SON DAKİKA:
01:15
Afyonkarahisar Atatürk İlkokulu Öğrencileri Yazar ve Sanatçılarla Buluştu
01:07
Foseptik Çukuruna Düşen Küçük Miray Hayatını Kaybetti
01:01
Emekli İmam ve Eşi Evlerinde Ölü Bulundu
Video Galeri Foto Galeri Yazarlar
A
Büyüt
A
Küçült
Yorumlar
  1. Köşe Yazarları
  2. Yasin Şen
  3. Erenler neden yüksek yerleri tercih eder?
30 Ekim 2022 - 14:41

Erenler neden yüksek yerleri tercih eder?

30 Ekim 2022 - 14:41
TAKİP ETTAKİP ET
A
Büyüt
A
Küçült
Yorumlar
Erenler neden yüksek yerleri tercih eder?
Yasin Şen
Yasin Şen'in kaleminden
Erenler neden yüksek yerleri tercih eder?

Anadolu'da birçok yerde yüksek ve tenha tepelerde, dağlarda ve zirvelerde erenlere ait mezarların, makamların ve yatırların olduğu görülür. Kısa bir araştırmayla bununla ilgili birçok kaynağa ve mezara ulaşmak mümkündür. Anadolu'da tarihte bir kültür ve irfan merkezi olarak öne çıkan Bolu, bunun için müstesna bir öneme sahiptir. Bolu'nun özelikle yaylalarında Erenler, Dedeler gibi adlarla anılan mevkilerin varlığı dikkatimizi çekmektedir. Bolu'nun güzel ilçesi Dörtdivan özellikle bu açıdan büyük önem arz eder. Biz bu yazıda kısaca, Bolu'nun Dörtdivan ilçesi özelinde konuya bakmak istiyoruz. 

Bolu'nun Dörtdivan ilçesinden olduğunu tahmin ve nihayet tespit ettiğimiz Âşık Ahmed-i Dîvânî'nin yetmiş altı adet şiirine şerh yazan Bolulu Mustafa bin İsmail bu şerhin bir yerinde şöyle der: "Ehl-i sünnet mezhebine göre, gerek zamânın gerek mahallin eşrefi ve efdali vardır. İnsanın eşrefi olduğu gibi Hak teâlâ hazretinin velî kulları şerefli yerlerde şerefli zamanları fevt etmezler. Hattâ ekseri dağlarda ölürler. Merkadleri hâlâ dağlarda vardur. Anları ziyaret içün, yâhud erenler murâdına çogunca dağlarda erdüklerinden dervîşân, seyyâhân dağlarda gezer." (Bolulu Mustafa bin İsmail, Sefîne Şerhi Metn-i Sefîne-i Ahmed-i Dîvânî Şerh-i Defîne-i Emced-i Nev-cüvânî", Hazırlayan Ramazan Sarıçiçek, Ankara 2014, s. 139.) 

Buna göre bazı Hak dostları muratlarına daha çok yalnız kalabildikleri dağların zirvelerinde erdikleri için buraları mekân ve makam edinmişlerdir. Bolu'nun Dörtdivan ilçesi bize bunun için gerekli bazı örnekler sunabilmektir. Mezarda orada yatan zatın Horasan erenlerinden olduğu kayıtlı olan ve eskiden yağmur duasına çıkılan Kırklar Makamı böyle yerlerden birisidir. Kırklar hazretlerine ait olan mezar Dörtdivan'ın en yüksek yerlerinden birindedir. Ayrıca bu mevkiide eskiden kırk tane olduğu söylenen, günümüzde birkaç tane kalan göze bulunmaktadır. Hâlâ insanlar, özellikle psikolojik rahatsızlığı olanlar burayı ziyaret etmektedir. 

Dörtdivan'da yüksek yerlerde bulanan mezarlardan biri de ilçede menkıbeleri de anlatılan Himmet Dede'ye ait türbedir. Dörtdivan'ı çok hâkim bir konumda gören bu yer buranın en yüksek yerlerinden birisidir. Himmet Dede türbesinin yakınlarında halkın Uzun Dedeler veya Söbü Dedeler diye andığı iki uzun ve taşlarla örülü mezarlar vardır. Halk arasında bunlarla ilgili de rivayetler anlatılmaktadır. Eskiden Himmet Dede'yi ziyaret edenler bu mezarları da görmeden ve ziyaret etmeden gitmezlermiş. Uzun Dedeler, Aşağıdüğer köyünün hemen üzerinde yer alır. 

Dörtdivan'da özellikle yaylalardaki Eren, Dede veya Erenler diye anılan mevkilerin varlığı dikkat çeker. Bunların bir kısmı ören dediğimiz eski yerleşim yerlerinden kalmış olabilir. Bu yerlerin bazılarında mezar da bulunmaktadır ve buralardan ağaç kesmek kesinlikle yasaktır. Kesenin başına bazı şeyler geleceğine inanılır. Bu sebepten Erenler veya Dedeler diye anılan mevkilerde çok yaşlı çam ağaçları vardır. Dörtdivan'ın Karapınar Yaylası ile Sümme Yaylası'nda bu türden ağaçlara rastlanır. Dörtdivan'ın diğer yaylalarında da bu adla anılan yerlerin çok olduğu görülmektedir. 

Dolayısıyla buralarda yer alan mezarlar Türklüğün bu yerlerdeki mührü olabileceği gibi bunlar daha önceki devirlerden de kalmış olabilir. Fakat bu kısa yazıda söz konusu ettiğimiz örnekler bile erenlerin yaylaları, dağları ve yüksek yerleri mekân tuttuğunu göstermektedir. Bazılarının mezarlarının burada olması Bolulu Mustafa bin İsmail'in söylediği gibi bu yerleri onların mekanın şereflisi olarak görmeleriyle ilgili olmalıdır. Zaten Bolu ve onun güzel ilçesi Dörtdivan bu konuda bize birçok örnek sunmaktadır.

  • YORUMLAR
adlı kullanıcıya cevap x

Yazarın Diğer Yazıları

  • Görüp de Geçebilmek - 29 Mayıs 2023
  • Eğitim Üzerine Düşünceler - 29 Mayıs 2023
  • Kültür Araştırmacısının Meseleleri - 26 Mayıs 2023
  • Yine bir yolculuk var - 24 Mayıs 2023
  • Yansımalar - 23 Mayıs 2023
  • Heybetli dağlar - 22 Mayıs 2023
  • Esentepe Düşünceleri - 21 Mayıs 2023
  • İnsana verdiklerimiz - 21 Mayıs 2023
  • Çeşmenin başındayım - 21 Mayıs 2023
  • Var Olmak Sevgisi! - 16 Mayıs 2023
  • Ulusu'yun İlhamıyla - 15 Mayıs 2023
  • Gece Düşünceleri - 14 Mayıs 2023
  • Yürüyüş ve Seyir - 13 Mayıs 2023
  • Hızır'ın gezdiği yerler - 12 Mayıs 2023
  • Dünya o mânâyla dolu - 11 Mayıs 2023
  • Yeni Zamanlar - 10 Mayıs 2023
  • Yere ve Göğe Dair! - 09 Mayıs 2023
  • Bilgelik üzerine - 08 Mayıs 2023
  • İnsan niçin yaşar? - 08 Mayıs 2023
  • Bugün Hıdrellez - 06 Mayıs 2023
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 8
Köşe Yazarları
Eğitimde Milli Olmak
Şaban Öztürk
Eğitimde Milli Olmak
Görüp de Geçebilmek
Yasin Şen
Görüp de Geçebilmek
Bir Şiir Bir Hikâye-2
Yalçın Sevim
Bir Şiir Bir Hikâye-2
Savaş Yılmaz
Savaş Yılmaz
Karakteri Olmayanın Ne Yolu Doğrudur, Ne De Sözü
Elin Musk'larıyla, Zuckerberg'leriyle buraya kadar!
Recep Yazgan
Elin Musk'larıyla, Zuckerberg'leriyle buraya kadar!
Ali Osman Okşar
Ali Osman Okşar
Seçme Ve Seçilme Hakkı
 Gündoğdu Yıldırım
Gündoğdu Yıldırım
Ayrışmak Niye?
Yiğit Yavuzoğlu
Yiğit Yavuzoğlu
İhtiyaç Sahiplerine Yardımda Koşul Aranmaz
Narsistlerle baş etme yolu!
Mustafa Çavdar
Narsistlerle baş etme yolu!
Dava Kendini Doğurma Davası
Muhammed Rıdvan SADIKOĞLU
Dava Kendini Doğurma Davası
Lokman Özkul yazdı: Öğrenci, Lokantacı ve Az Kuru!
Lokman ÖZKUL
Lokman Özkul yazdı: Öğrenci, Lokantacı ve Az Kuru!
Çok Okunan Haberler
Afyon'da 17 yaşındaki genç hayatını kaybetti
Afyon'da 17 yaşındaki genç hayatını kaybetti
Afyonkarahisar 9. Noterliği Hizmete Açıldı!
Afyonkarahisar 9. Noterliği Hizmete Açıldı!
Afyonkarahisar'da bugün defnedilenler - 28 Mayıs 2023
Afyonkarahisar'da bugün defnedilenler - 28 Mayıs 2023
Afyonkarahisar'da bugün 1 kişinin cenaze ilanı yayınlandı
Afyonkarahisar'da bugün 1 kişinin cenaze ilanı yayınlandı
Çevrede 'en iyi'si Muratpaşa oldu
Çevrede 'en iyi'si Muratpaşa oldu
GES Yatırımlarıyla Sanayiciler Enerji Maliyetlerinden Kurtuluyor
GES Yatırımlarıyla Sanayiciler Enerji Maliyetlerinden Kurtuluyor
Ana Sayfa
Gündem
Asayiş
Siyaset
Spor
Sağlık
Ekonomi
Türkiye
Magazin
Dünya
Bölge
Eğitim
Sanat
Alışveriş
Vefatlarımız
Köşe Yazarları
Foto Galeri
Video Galeri
Biyografiler
Yerel Haberler
Günün Haberleri
Arşiv
Gazete Arşivi
Karikatürler
Anketler
Hava Durumu
Nöbetci Eczaneler
  • Asayiş
  • Bölge
  • Dünya
  • Eğitim
  • Ekonomi
  • Gündem
  • Sağlık
  • Sanat
  • Siyaset
  • Spor
  • Türkiye
  • Vefatlarımız
  • Foto Galeri
  • Video Galeri
  • Köşe Yazarları
  • Biyografiler
  • Yerel Haberler
  • Günün Haberleri
  • Arşiv
  • Gazete Arşivi
  • Karikatürler
  • Anketler
  • Hava Durumu
  • Nöbetci Eczaneler
Google Play
ücretsiz indirin

  • Rss
  • Sitene Ekle
  • Künye
  • İletişim
  • Çerez Politikası
  • Gizlilik İlkeleri
  • Canlı Yayın
  • Hakkımızda
  • Puan Durumu

Son dakika Afyon haberlerini doğru, güvenilir ve tarafsız gazetenizde takip edin, Afyon gündeminden haberiniz olsun. Afyon Kent Haber'in tüm hakları saklıdır.

Yazılım: Tumeva Bilişim