Türkiye'de kamu emekçileri ve geniş bir kesim, ekonomik politikaların dayattığı yoksullukla mücadele ediyor. Afyon'da Büro Emekçileri Sendikası (BES) Afyon Temsilcisi Ali İhsan Orhan, bu duruma ilişkin sert açıklamalarda bulunarak, mevcut ücret politikalarının sermaye gruplarını mutlu ederken, emekçileri yoksulluk sınırının altında yaşamaya mahkum ettiğini belirtti. Orhan, iktidarın "enflasyona ezdirmiyoruz" söylemlerinin aksine, emekçilerin temel ihtiyaçlara dahi ulaşmakta zorlandığını dile getirdi.
Kentlerde Yoksulluk Derinleşiyor, Emekçiler Büyük Şehirlere Sığınmacı Oluyor
Ali İhsan Orhan, yoksullaştırıcı politikaların özellikle büyük kentlerde "içinden çıkılamaz" bir hal aldığını ve bu durumun kent yoksulluğunu derinleştirdiğini vurguladı. Barınma başta olmak üzere, temel yaşam kaynaklarına erişimin her geçen gün zorlaştığını aktardı. Orhan, iktidarın her yıl farklı bir kesimi "yılın mağduru" ilan etmesine rağmen, bu kesimlerin mağduriyetlerinin giderilmediği gibi daha da arttığını, 2024'ün "Emekliler Yılı" ilan edilmesine rağmen emeklilerin açlık sınırının yarısıyla yaşamak zorunda bırakılmasını buna örnek gösterdi.
Yoksulluk En Çok Kadın ve Çocukları Etkiliyor
Derinleşen yoksulluğun toplumun tüm kesimlerini eşit derecede vurmadığına dikkat çeken Orhan, özellikle kadın emekçilerin ve çocukların bu durumdan daha fazla mağdur olduğunu belirtti. Çocuklarda beslenme sorunlarına bağlı kalıcı sağlık sorunlarının ortaya çıktığını, kadınların ise bu yoksullukla baş edebilmek için daha fazla fedakarlık yapmak zorunda kaldığını ifade etti. Orhan, çocuk ve bakım yükünün kadın emekçilerin omuzlarına bir görev gibi yüklendiğini, bu durumun yoksullukta bile eşitsizliği derinleştirdiğini dile getirdi.
Çocuk Bakımı ve Geleceği Devletin Asli Görevi
Anayasa'nın 41/2 maddesi ve Medeni Kanun'un 346. maddesini hatırlatan Ali İhsan Orhan, çocukların korunması ve sağlıklı yetişmesinin devlet güvencesi altında olduğunu belirtti. 2005 yılında çıkarılan 5395 Sayılı Çocuk Koruma Kanunu'na rağmen, iktidarın çocuk bakımı ve beslenmesi konusunda günü kurtaran politikaların ötesine geçmemesinin siyasi bir tercih olduğunu ifade etti.
2025 yılının "Aile Yılı" ilan edilmesine rağmen, aile politikalarının sadece kadınların çok çocuk doğurmasına indirgenmesinin doğru olmadığını savunan Orhan, bakım yükünün anayasa ve kanunlarda da belirtildiği üzere sosyal devletin asli sorumluluğu olduğunu vurguladı.
BES'ten Acil Talepler: Kreş Hakkı ve Adil Ücret Düzenlemesi
Büro Emekçileri Sendikası (BES) olarak acil taleplerini sıralayan Ali İhsan Orhan, başta kadın emekçiler olmak üzere ebeveynler üzerindeki çocuk bakım yükünün hafifletilmesi ve işyerlerindeki kreş ihtiyacının giderilmesi için acil yasal düzenlemeler beklediklerini kaydetti. Orhan'ın dile getirdiği talepler şu şekilde:
- En düşük memur maaşı yoksulluk sınırının üzerine çıkarılsın.
- Seyyanen zam dahil tüm ek ödemeler temel ücrete yansıtılsın.
- Tüm emekçilere 3600 ek gösterge verilsin ve adil bir ek gösterge düzenlemesi yapılsın.
- 5510 sayılı Kanun'dan kaynaklanan mağduriyetler giderilsin.
- Tüm emekçilere kira yardımı yapılsın.
- Söz verilmesine rağmen kaldırılmayan mülakat haksızlığına son verilsin.
- 666 sayılı KHK ile kaldırılan ikramiye ve ek ödemeler derhal ödensin.
- Çocuk bakım ve eğitim hizmetleri, tüm ebeveyn ve çocuklar için bir hak olarak tanımlansın ve yasal düzenlemeler hızla uygulamaya konulsun.
- 0-6 yaş grubu çocuklar için, en az 50 çalışanın bulunduğu işyerlerinde ve 50'den az çalışanın bulunduğu işyerleri için çalışma alanına yakın ortak bebek bakım üniteleri ve kreşler açılsın.
- Bakım hizmeti veren kurumlarda çalışanlar, çocuk gelişimi ve toplumsal cinsiyet eşitliği eğitimi almış olmalı; her türlü ayrımcılık pratiği ve söyleminden uzak durulmalı.
- Kreşlerin denetim ilkelerini belirleyen bir yönerge çıkarılmalı; denetimler, ebeveynlerin de içinde bulunacağı, Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğüne bağlı sosyal çalışmacılar ve ilgili uzmanlar tarafından yapılmalı.
- Doğum izni bitiminden çocuğun ilköğretime başlayacağı süreye kadar, ebeveynlerin 6 ay dönüşümlü kullanabileceği, iki yıl ücretli ebeveyn izin hakkı için acil yasal düzenleme yapılsın.
Orhan, "Yaşasın onurlu mücadelemiz! Yaşasın BES! Yaşasın KESK!" diyerek mücadelelerine devam edeceklerinin altını çizdi.
Yazar: Afyon Kent Haber / Mustafa Şengül