Belediye Başkanı Vefat Ederse Ne Olur? Kanun Net: İşte Yerine Geçecek İsim ve Seçim Süreci
Belediye başkanlarının vefatı, yerel yönetimlerde büyük bir boşluk yaratırken, bu hassas durum 5393 sayılı Belediyeler Kanunu kapsamında belirlenen yasal prosedürlerle doldurulur. "Yeni yerel seçim mi yapılacak?" sorusu sıkça akıllara gelse de, kanun bu konuda oldukça net bir yol haritası sunar. İşte belediye başkanının vefatı durumunda izlenecek adımlar, yeni başkanın seçimi ve görev süresiyle ilgili tüm ayrıntılar.
Belediye başkanlarının görev başında vefat etmesi, yönetimde hızlı ve düzenli bir geçişi zorunlu kılar. Bu süreç, hem yerel hizmetlerin aksamaması hem de halkın temsilinde sürekliliğin sağlanması açısından hayati önem taşır. Özellikle son zamanlarda gündeme gelen Manisa Belediye Başkanı Ferdi Zeyrek gibi örnekler, bu konunun güncelliğini artırmaktadır.
Yeni Başkan Nasıl Seçilir? Kanuni Süreç ve Adımlar
Belediye başkanının vefat etmesi durumunda, ilgili kanun maddeleri devreye girerek yeni bir başkanın hızlıca belirlenmesini sağlar. Bu süreç, yeni bir genel yerel seçimi değil, mevcut belediye meclisi içerisinden bir atamayı öngörür:
- Meclis Toplantısı: Belediye başkanının vefatının ardından, en geç 10 gün içinde belediye meclisinin olağanüstü toplanması zorunludur.
- Toplantıya Başkanlık: Bu kritik toplantıya sırasıyla aşağıdaki isimler başkanlık eder:
- Meclis birinci başkan vekili,
- Eğer o yoksa, ikinci başkan vekili,
- Her ikisi de mevcut değilse, meclisin en yaşlı üyesi toplantıya başkanlık eder.
Belediye Kanunu'na Göre Başkan Seçim Süreci
5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 45. ve 46. maddeleri, yeni belediye başkanının seçim sürecini detaylı bir şekilde tanımlar:
- Gizli Oy Usulü: Belediye meclisi üyeleri, kendi aralarından gizli oy usulüyle yeni bir belediye başkanı seçerler.
- İlk İki Oylama: İlk iki oylamada, üye tam sayısının üçte iki çoğunluğunun sağlanması şarttır. Bu yüksek çoğunluk, adayın geniş bir mutabakatla seçilmesini hedefler.
- Üçüncü Oylama: İlk iki oylamada yeterli çoğunluk sağlanamazsa, üçüncü oylamada salt çoğunluk (üye tam sayısının yarısından bir fazlası) aranır.
- Son Tur: Eğer üçüncü oylamada da salt çoğunluk sağlanamazsa, en çok oy alan iki aday arasında son bir oylama yapılır. Bu turda en çok oy alan aday başkan seçilir.
- Kura ile Belirleme: Oyların eşit çıkması gibi nadir durumlarda ise, yeni başkan kura ile belirlenir.
Yeni Başkanın Görev Süresi Ne Kadar?
Yeni seçilen belediye başkanı, vefat eden başkanın görev süresi dolana kadar makamda kalır. Yani, bu süreç yeni bir genel yerel seçim anlamına gelmez, aksine mevcut dönemin tamamlanması hedeflenir. Bu, yerel yönetimlerin istikrarını ve hizmetlerin devamlılığını sağlamak adına önemli bir düzenlemedir.
Manisa Belediye Meclisi Üye Dağılımı (Güncel Durum)
Özellikle Manisa özelinde bir örnek verecek olursak, 31 Mart 2024 yerel seçim sonuçlarına göre Manisa Belediye Meclisi'nin siyasi parti dağılımı aşağıdaki gibidir. Bu dağılım, vefat durumunda yeni başkanın seçileceği meclisin siyasi yapısını göstermektedir:
- Cumhuriyet Halk Partisi (CHP): 62 üye
- Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP): 14 üye
- Milliyetçi Hareket Partisi (MHP): 12 üye
- Yeniden Refah Partisi: 1 üye
Bu dağılım, meclisteki çoğunluğun CHP'de olduğunu ve dolayısıyla yeni başkan seçiminde siyasi dengelerin nasıl şekillenebileceğini ortaya koymaktadır. Kanuni süreç, mevcut siyasi tabloya göre işleyecektir.
Afyon Kent Haber / Mustafa Şengül