İnsan vücudunda oluşan atıkların kandan süzülerek su ile dışarı atılması gibi önemli bir işlevi olan böbrekler de diğer bütün organlar gibi hastalanabilmektedir. Uzun bir dönemde böbrek işlevlerinin ilerleyici kaybı söz konusu olduğunda kronik böbrek hastalıkları ortaya çıkmaktadır ki bunun sonucunda böbrek yetmezliği gelişir ve vücudun bütün organlarını etkileyen ciddi sorunlar çıkar.
Ülkemizde, Türk Nefroloji Derneğinin gerçekleştirdiği araştırmaya göre, erişkinlerde ortalama 6-7 kişiden birinde, çeşitli evrelerde kronik böbrek hastalığı mevcut olup, dünyada da her 10 kişiden birinde herhangi bir şekilde böbrek hastalığı bulunmaktadır. Bu da oldukça ciddi bir orandır. Sıklıkla sinsi ve sessiz seyreden bir hastalık olduğu için hastaların çoğuna erken dönemde tanı konulamamaktadır. Bu da hastalığın son dönemi olan böbrek yetmezliğine ilerlemesine sebep olmaktadır. Erken teşhis edilemeyen kronik böbrek hastalığı; böbrek işlevinin ilerleyici kaybı sonucu son dönem böbrek yetmezliği ile kronik böbrek hastalığına eşlik eden kalp-damar hastalıklarına bağlı erken ölüm riskini beraberinde getirmektedir. Böbrek yetmezliği gelişen hastaların hayatını sürdürebilmesi için diyaliz, daha ileri dönemde ise böbrek nakli tedavilerinin uygulanması gerekmektedir. Bu tedavi yöntemlerinin maliyeti oldukça yüksek olup, hastalarda moral bozukluğuna da sebebiyet vermektedir.
Her yaşta görülebilen ancak yaş ilerledikçe görülme sıklığı artan kronik böbrek hastalığı erken teşhis edildiği takdirde, uygun bir tedavi yöntemiyle ilerlemesi engellenebilmekte ve ya yavaşlatılabilmekte ve yüksek ölüm riski azaltılabilmektedir. Bütün dünyada görülme sıklığı oldukça artan böbrek hastalığı önemli bir halk sağlığı problemidir. Görülme sıklığının giderek artması, hayat kalitesini ciddi şekilde etkilemesi, farkındalığın düşük olması ve ölüm oranlarının yüksek olması sebebiyle kronik böbrek hastalığı Sağlık Bakanlığı tarafından toplum sağlığı açısından öncelikli hedefler arasına alınmış ve Türk Nefroloji derneğinin de katkılarıyla “Türkiye Böbrek Hastalıklarını Önleme ve Kontrol Programı” başlatılmıştır. Bu bağlamda her yıl Mart ayının ikinci Perşembe günü “Dünya Böbrek Günü” olarak belirlenmiştir.
Düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme, vücut ağırlığın kontrolü, tuzun azaltılması, yeterli sıvı alınması, sigaradan uzak durulması, ağrı kesici ilaçlardan kaçınılması, kan basıncının ve kan şekerinin kontrol altında tutulması gibi önlemlerle kronik böbrek hastalıklarından korunmak mümkün olabilmektedir. Ancak risk grubunda olanların ( diyabetliler, yüksek tansiyonu olanlar, kalp hastaları, fazla kilolular, ailesinde böbrek hastası olanlar, sigara içenler ve yaşı 60’tan büyük olanlar ) düzenli olarak böbrek hastalığı yönünden kontrollerini yaptırmaları erken teşhis ve tedavi açısından önem taşımaktadır.
Dünya Böbrek Günü vesilesiyle; böbrek hastalığı teşhisi konup tedavileri devam eden bütün hastalarımıza acil şifalar diliyor, özellikle risk grubunda olduğunu düşünen kişileri muayene ve tetkik için sağlık kurum ve kuruluşlarımıza bekliyoruz.
