Emniyet Kemeri Nedir?

Emniyet kemeri, araçta bulunan sürücünün ve yolcuların oluşabilecek herhangi bir kaza ya da ani fren anında darbe almasını önleyen bir tür güvenlik cihazıdır

Emniyet kemeri, araçta bulunan sürücünün ve yolcuların oluşabilecek herhangi bir kaza ya da ani fren anında darbe almasını önleyen bir tür güvenlik cihazıdır. Emniyet kemerleri, çarpışma anındaki birincil ve ikincil darbelerin kuvvetini azaltarak, araçta bulunan sürücü ve yolcuların hayati yaralar almasına ve ölüm oranlarının azalmasına yardımcı olmaktadır. Aynı zamanda aracın takla atmasıyla sonuçlanan kazalarda araçta bulunan kişilerin araçta yer alan camlardan dışarı fırlamamalarını sağlamaktadır. Oluşacak ani fren ve kaza esnasında emniyet kemerinin uyguladığı ters baskı ile araçta yer alan kişiler sabit bir duruma getirmektedir.  Bu nedenle emniyet kemeri, yolculuk güvenliğindeki insan hayatına etki ettiği rolleri nedeniyle Birincil Emniyet Sistemleri olarak kabul edilmektedir. Yapılan araştırmalar, emniyet kemerlerinin kazalarda ciddi yaralanma riskini yaklaşık % 60 oranında azalttığını ve emniyet kemerlerinin ölüm riskini yaklaşık % 45 oranında azalttığını göstermektedir.

Emniyet Kemeri Nasıl Çalışır?

Emniyet kemerinin çalışma prensibi incelendiğinde, araçlarda yer alan modern 3 noktalı emniyet kemerlerinin hepsi mekanik bilinen anlamıyla analog bir sistemdir. Araçlarda bulunan kemer tokalarına ilave olarak bulunan tek dijital sistem, yol bilgisayarı ile emniyet kemeri arasındaki bağlantıyı sağlayan yani yolculuk esnasında kemerlerin takılı olup olmadığını kontrol eden ve yolcuları uyarı gönderen sensörlerdir. Kaza ve ani fren hareketlerinde kemerin kilitlenip yolculara ters baskı uygulanmasına sebep olan şey ise, emniyet kemeri içerinde yer alan mekanizmadaki pasif bir ağırlık-kilit sistemidir.

Emniyet kemerinin çalışma şeklinde, salınma ve tutunma miktarını kontrol etmeyi sağlayan dişlinin içerisinde ufak bir pasif kilit mekanizması yer almaktadır. Bu mekanizma, emniyet kemerini ani bir hareket ile şiddetli bir şekilde çekildiği anda ya da kaza anında, bu kilit mekanizmasının bir parçası olan metal bir bilye ileri doğru hareket etmektedir. Oluşan bu fırlama hareketi esnasında, mekanizma içinde yer alan kilit de yukarı doğru itilir ve kemerin geri salınımını kontrol eden dişliye takılıp kalmaktadır. Tama olarak bu noktada emniyet kemeri kilitlenip salınımını yapamaz, bu durumda da yolcu ileri doğru fırlamaktan kurtulmaktadır. Emniyet kemeri hafifçe geri salınacak olması durumunda, kilit mekanizması dişliden kurtularak eski pozisyonuna dönmektedir. Bu şekilde emniyet kemeri, duruma göre yavaş bir hızla açılabilir ya da geri sarılabilmektedir.

Emniyet Kemerinin Önemi Nedir?

Emniyet kemeri takmanın önemi karşılaşılan her kazada daha da net bir şekilde anlaşılmaktadır. Özellikle ağır yaralanmalı ve ölümlerin yaşandığı araç kazalarında emniyet kemerinin ortaya çıkardığı sonuçlar dikkat çekmektedir. Çarpışma sonrası emniyet kemeri takılı olmayan sürücü ve yolcular, onları baskılayan bir güvenlik sistemi olmaması nedeniyle ufak sıyrıklarla atlatacağı kazayı alacağı darbeler sonrası hayati bir sonuçla ödeyebilmektedir.

Ancak emniyet kemeri doğru takılır ise sürücü ve yolcular, yaşanan çarpışmanın etkisiyle vücutta meydana gelecek sarsıntının yavaş yavaş azalmasını sağlayarak, kaza esnasında ortaya çıkan çarpma şiddetini vücut anatomisindeki en güçlü noktalara yönelmesini sağlayarak, çarpışmanın şiddetinin vücutta tek noktada toplanmayıp dağıtarak ve çarpışma esnasında koltuktan fırlamayı engelleyerek, hayati ve hassas organların yer aldığı kafatasını koruyarak ölümcül sonuçları engellemektedir. Emniyet kemerinin takılması durumunda ortaya çıkacak sonuçlarla ilgili çarpıcı veriler her yıl yayınlanmaktadır. Bunlardan bazıları;

Ölümlü sonuçlanan kazarlarda emniyet kemeri takanların yüzde 24.8’i herhangi bir zarar görmeden kazadan kurtulurken, emniyet kemeri takmayanlarda bu oran yüzde 6.3’tür.

Üç noktalı emniyet kemerleri, kamyonet modelli araçlarda seyahat edenlerin ağır yaralanma riskini yüzde 60 oranında azaltırken otomobilde seyahat edenler de yüzde 40 oranında azalmaktadır.

Yapılan araştırmalarda arka koltukta seyahat edenlerin emniyet kemeri kullanımının, arka koltukta yaşanan yaralanma ve ölümlerin yarısından fazlasını önlerken ve ön koltukta seyahat edenlerin ise ölümlerinin yüzde 6’sını önlediği saptanmıştır. Genel şekilde ağır yaralanmalarda ise, arka koltuk emniyet kemerleri yaralanmanın şiddetini yüzde 50 oranında azalttığını göstermiştir.

Ayrıca emniyet kemer kullanımının kanunlarla zorunlu olduğu ülkelerdeki yaralanma ve ölüm oranları, kullanımın zorunlu olmadığı ülkelere göre % 40 daha az olduğu görüşmüştür.

Emniyet Kemeri Takılmazsa Ne Olur?

Emniyet kemeri takılmaması sonucu ani fren veya kaza sonrası ağır yaralanmalar ve ölümle sonuçlanabilecek darbeler alınmaktadır. Çok hızlı olunmayan araçta bile önde yer alan araca çarpmanız ya da arkadan size çarpılması durumunda kemeriniz yoksa ilk olarak öne daha sonra geriye doğru savrulur, bu savrulma omzunuzu, başınızı, göğsünüzü, kollarınızı çarpmanıza sebep olmaktadır. Bu çarpma etkisi daha hızlı yol aldığınız bir trafikte yaşanması durumunda kırıklar, ağır travmalar ve ölümle sonuçlanacak darbeler almanıza sebep olmaktadır.

Emniyet Kemeri Takmamanın Cezası Nedir?

Emniyet kemeri takma kuralı trafikte en fazla ihmal edilen kurallardan biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu sebeple devlet gerek mobese görüntüleriyle gerekse trafik polisleriyle can kaybını önlemede en elzem durumlaran biri olan emniyet kemeri takma kuralını daha sert tedbirlerle denetlemektedir. Emniyet Kemeri takmama cezası 2021 yılında 163.7 TL ve sürücünün ehliyetine 15 ceza puanıyken, 2022 emniyet kemeri takmama cezası 196 TL şeklindedir. Aynı zamanda, uygulanan emniyet kemeri cezanızı 15 gün içinde ödediğiniz takdirde kesilen cezada %25 oranında indirim yapılmaktadır. Bu durumda kesilen 196 TL ceza tutarı, 147 TL olarak ödenebilmektedir.