Isparta'nın eski adı nedir?
Isparta'nın adının nereden geldiği yüzyıllardır merak konusu. Hititlerden Romalılara, Arap kaynaklarından Türklere uzanan bu ismin kökeni hakkında farklı teoriler var. İşte Isparta isminin bilinmeyen hikayesi...
Isparta'nın ismi, tarih boyunca farklı medeniyetler tarafından değişik şekillerde anılmış. Kentin adının nereden geldiği tam olarak bilinmese de, bu konuda pek çok görüş ve araştırma bulunuyor.
Bazı kaynaklar, Isparta adının Pisidia dönemindeki Baris şehrinden türediğini savunuyor. Baris isminin Sanskritçe "su" anlamına gelen "Vari" ile bağlantılı olduğu düşünülüyor. Zamanla bu kelimenin başına "Is" eki eklenerek "Isparita" şeklini aldığı ve sonunda "Isparta" olarak yerleştiği belirtiliyor.
Hitit ve Lidya Dillerindeki Köken
Tarihçi Turhan Hikmet Dağlıoğlu ve Prof. Unger, Isparta isminin "Baride" kelimesinden türediğini öne sürüyor. Bu kelimenin Hititçe veya Lidya dilinden geldiği tahmin ediliyor. Yunan göçmenlerin Anadolu'ya gelmesiyle, "Baride" ismine "Eis" takısı eklenerek "Isbarida" denilmeye başlandığı ifade ediliyor.
Bu teoriye, Prof. Osman Turan ve Prof. Ramsey gibi tarihçiler de katılıyor. Onlara göre, Türkler bu bölgeyi ele geçirdikten sonra kelime "Isparta" şeklini aldı.
Arap Kaynaklarında Isparta
Arap seyyah İbni Batuta, eserlerinde Isparta'dan "Sabarta" olarak bahsediyor. Bu ismin, MÖ VIII. yüzyılda Karadeniz'in kuzeyinden gelen Sabardai kavmi ile bağlantılı olduğu düşünülüyor. Bu kavmin bölgeye yerleşmesiyle şehrin adının Sabarta olarak anıldığı belirtiliyor.
Roma Dönemi ve Baris İsmi
Bir başka teoriye göre, Isparta'nın en eski adı Baris. Hititler tarafından verilen bu ismin "bereket" anlamı taşıdığı ifade ediliyor. Romalılar, Pisidia bölgesini ele geçirdikten sonra bu ismi kendi dillerine uyarlayarak "Sbarita" şeklinde kullanmaya başladı.
Türklerin Anadolu'ya gelmesiyle birlikte şehir, "Isparta" adını aldı ve günümüze kadar bu isimle anıldı.