Elektrik faturalarına nasıl yansıyacağı açıklandı
Kademeli elektrik tanıması programından 38 milyonun üstünde hanenin elektrik faturası direkt olarak etkilenecek.
Uzmanlar, kademeli elektrik tanımasinin detaylarını ve yüzde 50 ile yüzde 127 arasında değişen zam oranlarının elektrik faturalarına nasıl yansıyacağını aktardı.
Tüm dünyada yükselen enerji fiyatlarının, yükselen döviz kurunun ve ertelenen elektrik zamlarının etkisi tüketicilere yeni yansıdı. 1 Ocak ’tan itibaren geçerli olan elektrik tanımalerine göre elektrik tedarikçisi değiştirmemiş tüketiciler amacıyla elektrik fiyatları iş bölgelerinde yüzde 127, evlerde ise yüzde 49,6 ile yüzde 125 arasında zamlandı.
Evlerin hissedeceği zam seviyesi tüketime göre değişecek. Elektrik tedarikçileri karşılaştırma sitesi encazip.com, elektrik zamlarını ve evler amacıyla uygulanacak yeni kademeli elektrik tanımasi düzeneğinin detaylarını anlattı.
AYLIK 137 TL ÖDEYEN 205 TL ÖDEYECEK
Elektrik maliyetleri 2021 yılının başına göre yüzde 141’lik artış göstermiş fakat bu maliyet artışı uzun bir vakit tüketicilere yansıtılmamıştı. Tüketicilerin maliyetlerdeki artışlardan daha az etkilenmesi ve ev elektrik kullanımında tasarrufun teşvik edilmesi hedefiyle 1 Ocak Ayı’tan itibaren kademeli elektrik tanımasi programsına geçildi.
Bu programya göre geçtiğimiz Aralık ayında 137 TL elektrik faturası tutarına karşılık gelen tüketime kadar bütün tüketiciler düşük kademeli tanıma birim fiyatından faturalandırılacak. Bu tutarın üstündeki tüketimler amacıyla ise yüksek kademeli tanıma birim fiyatı uygulanacak. Düşük kademeli elektrik birim fiyatı geçtiğimiz ayın fiyatlarına göre yüzde 49,6, yüksek kademeli elektrik birim fiyatı ise yüzde 125 daha yüksek olacak. Buna göre geçtiğimiz ay 137 TL fatura ödeyen tüketicilerin kullanımının tamamı düşük kademede olacak ve bu tüketicilerin elektrik faturası Ocak Ayı ayında 205 TL gelecek.
KADEMELİ ELEKTRİK TARİFESİ NEDİR?
Kademeli elektrik tanımasi, aylık 150kWh tüketime kadar olan ev elektrik tüketimlerinin düşük kademe birim fiyatından, bu kullanımı geçtiğimiz tüketimlerin ise yüksek kademe birim fiyatından faturalandırılmasını sağlayacak. 2022 yılının Ocak Ayı, Şubat ve Mart aylarını amacıylae alan birinci çeyrek döneminde 38 milyon hane amacıyla 150kWh’ye kadar olan tüketimler kilovatsaat başına vergiler dahil 1,37 TL’den faturalandırılacak, bunun üstündeki her kilovatsaat tüketim amacıyla uygulanacak birim fiyat 2,06 TL olacak. Bu program alçak stres mesken abone grubundaki 38 milyonun üstündeki hane amacıyla 1 Ocak Ayı itibarıyla döneme girdi.
SINIR 205 TL, ÜZERİ CAN YAKACAK!
Düşük kademede kalan tüketicilerin elektrik faturaları yüzde 49,6 artarken, limiti geçtiğimiz tüketiciler amacıyla yüksek birim fiyat yalnızca limiti geçtiğimiz tüketim amacıyla uygulanacak. Geçtiğimiz Aralık ayında 500 TL fatura ödeyen bir ev tüketicisinin Ocak Ayı ayında istikbal faturasının düşük tüketimli bölümü 205 TL olacakken, yüksek tüketimli kademede kalan alanı amacıyla fatura 815 TL olacak ve Aralık ayında 500 TL olan fatura Ocak Ayı ayında 1020 TL olacak.
TEDARİKÇİ DEĞİŞTİRMEK MÜMKÜN
Yeni program ile evler dahil bütün abone grubundaki tüketiciler amacıyla elektrik tedarikçisi değiştirmek olası duruma gelecek, pazar dinamiklerinin iyi işlemesiyle bir arada orta vadede elektrik maliyetlerinde ve tüketicilerin ödedikleri elektrik faturalarında düşüş olacak.
TRT PAYI KALDIRILDI
Elektrik faturalarındaki bir başka radikal farklılık ise TRT payının kaldırılması olarak öne çıktı. 100 TL’lik bir elektrik faturasının yalnızca 1 TL’lik alanı TRT payına denk geliyordu fakat elektrik faturalarından TRT payı tahsil edilmesi kamuoyunda reaksiyon ile karşılanıyordu. Tepki çeken programın Ocak Ayı ayından itibaren kaldırılması simgesel yönden mühim görülüyor.
Yeni kademeli elektrik tanımasi programsını ve elektrik zamlarını değerlendiren encazip.com kurucusu Çağada Kırım, elektrik pazarsının bundan sonra özelleştiğinin ve serbest bir pazar olduğunun altını çizerek, rekabetçi pazar yapısının tekrar oluşturulmasının kazananının tüketiciler olacağını ifade etti. Elektrik zammı ifadesinin ise tekel yapısından kalma bir jargon olduğunu altını çizen Kırım, “2001 senesinde elektrik pazarsında serbestleşme başladı ve bugünümüzde pazarının nerdeyse tamamı serbestleşti. Artık elektrik yapımcıları fiyatların serbestçe belirlendiği pazarda ürettikleri enerjiyi satıyor, yani maliyetler serbest pazarda belirleniyor. Maliyetlerin serbest belirlendiği bir pazarda tüketici fiyatlarının devlet aracılığıyla belirlenmesi olası değildir. Yine de bilhassa 2018 senesinden itibaren tüketici elektrik fiyatları ciddi anlamda düşük tutulmuş fakat bu hal sürdürülebilir olmamıştı. Elektrik faturalarının çok arttığı, benzer artışların bütün Avrupa ülkelerinde yaşandığı doğru. Fakat toplum olarak elektrik pazarsının serbestleştiğini anlamalı ve elektrik zamlarının devlet aracılığıyla yapılmadığını kabul etmeliyiz. Çünkü elektrik pazarındaki fiyat saptamaları örnek olarak köprü geçiş ücretlerinin belirlenme mekanizmasından çok daha farklı. Sonuç olarak uzun vakitdir toplum reaksiyonsi çekincesiyle elektrik fiyatlarına saatinde yapılmayan maliyet bazlı fiyat farklılıklerinin tüketiciye yansımasının çok daha büyük olduğunu an itibariyle deney ediyoruz" diye konuştu.